Justeru, apabila seluruh dunia bergelut
dengan wabak penyakit COVID-19 koleksi-koleksi bercetak tidak lagi dapat
diakses oleh pengguna perpustakaan dan secara
tidak langsung semua aktiviti secara bersemuka tidak diteruskan bagi
menyekat penularan wabak COVID-19.
Walau bagaimanapun, Perpustakaan Tuanku Bainun
sedar akan tanggungjawab serta cabaran yang perlu diatasi supaya koleksi-koleksi ini
perlu diberi akses atau semua aktiviti berkaitan membaca perlu dijalankan dari
masa ke semasa dengan apa cara sekalipun. Oleh itu, Perpustakaan Tuanku Bainun telah mengambil
inisiatif dengan mengadakan pertandingan Transliterasi Koleksi Nadir yang
tersimpan di dalam koleksi.
Koleksi Nadir adalah bahan terbitan sebelum
tahun 1950 yang sukar diperolehi, habis cetak, tidak dicetak lagi dan merupakan
koleksi yang sangat bernilai. Perpustakaan Tuanku Bainun mempunyai lebih kurang
998 naskhah koleksi nadir yang berkaitan dengan sejarah, sastera, perguruan dan
rekod tokoh-tokoh guru semasa zaman Sultan Idris Training College atau SITC
(1922-1957). Koleksi nadir ini terdiri daripada bahan-bahan dalam bahasa
Inggeris dan Melayu (tulisan jawi).
Objektif kepada pertandingan ini adalah
untuk :
1. Memperkenalkan koleksi nadir PTB kepada
warga UPSI dan orang awam.
2. Mencungkil bakat pelajar dalam membaca
tulisan jawi lama.
3. Menerbitkan terjemahan transliterasi ini
kepada sebuah buku dengan kerjasama
Pejabat Karang Mengarang UPSI dan dijadikan dalam bentuk buku elektronik
untuk
simpanan perpustakaan.
Pertandingan transliterasi koleksi nadir ini telah diadakan bermula pada 07 Ogos 2020 sehingga 04 September 2020. Semua peserta yang menyertai perlu membuat transliterasi sebuah buku koleksi nadir jawi lama bertajuk “Hancur Hati” yang mempunyai 69 muka surat dan diterbitkan pada tahun 1949. Pengarang buku ini adalah Ahmad Bakhtiar, yang merupakan guru awal pada zaman SITC dari 1922 hingga 1952, dan telah menjadi Guru Besar SITC 1952-1954. Beliau mempunyai bakat seni terpendam dan mempelajari muzik. Bersara dari jawatan Guru Besar SITC pada tahun 1959 dan meninggal dunia pada tahun 1961.
PERTANDINGAN TRANSLITERASI KOLEKSI NADIR
Ahmad Bakhtiar menghasilkan kira-kira 60
buah buku yang meliputi pelbagai jenis, daripada bacaan kanak-kanak hinggalah
kepada buku pengetahuan dewasa. Beliau
juga seorang yang pandai berpidato, berbual dan bercerita. Buat pertama
kalinya, Perpustakaan Tuanku Bainun membuka penyertaan pertandingan secara
terbuka kepada semua pelajar universiti awam dan swasta seluruh Malaysia.
Penjurian Pertandingan
Di
dalam setiap pertandingan yang dianjurkan, kita harus memilih juri yang
layak dalam membuat keputusan untuk
menyemak setiap penyertaaan yang dihantar. Bagi pertandingan ini, tiga orang
juri telah dilantik iaitu Dr. Makmur bin Haji Harun, Pensyarah Fakulti Bahasa dan Komunikasi;
Puan Suhaila binti Sidek, Timbalan
Pendaftar Kanan; Bahagian Hal Ehwal Akademik dan Puan Muliati binti
Abdul Samad. Pustakawan Kanan
Perpustakaan Tuanku Bainun.
Kaedah penjurian adalah seperti berikut :
Isu dan Cabaran
Dalam
setiap pelaksanaan aktiviti sudah pastinya akan muncul pelbagai cabaran.
Berikut adalah beberapa cabaran yang dihadapi semasa dalam peringkat
menjalankan transliterasi dan penjurian seperti berikut:
Kesimpulannya,
hasil daripada pertandingan ini sebuah buku
telah berjaya ditransliterasi kepada tulisan Rumi walau memerlukan
usaha, penuh wibawa dan kesabaran yang tinggi dalam membaca dan memahami
tulisan Jawi lama. Selain daripada itu, ia memberi kelebihan kepada semua
peserta, urus setia dan juri kerana proses pembelajaran berterusan yang
melibatkan kepakaran dan strategi bagi
mendapatkan hasil yang amat bermanfaat ini. Justeru, aktiviti seperti ini harus
diteruskan dengan lebih meluas dan melibatkan lebih ramai pengkaji tulisan Jawi
lama kerana terdapat nilai-nilai murni yang ada dalam isi kandungan
buku untuk dibaca serta difahami oleh generasi masa kini dan yang akan
datang.
Firdausiah binti Ahamad, Pustakawan Kanan